Rumeli'ye
Geçiş
Bir kısım Osmanlı kuvvetleri
daha evvelden, yani 1321’de Mudanya'yı aldıktan sonra çapul maksadıyla
Marmara'dan Doğu Trakya sahiline geçerek oralarda on sekiz ay kadar dolaşarak
tekrar Anadolu tarafına dönmüşlerdi; bu ilk geçiş dolaştıkları mıntıka hakkında
bir fikir vermiş ve bu Türk cevelânı imparator ikinci Andronikos'u epey telâşa
düşürmüştü. Bundan sonraki geçişlerde ise Bizans'taki taç ve taht kavgalarından
istifade edilmiştir. Nitekim, II. Andronikos torunu olan genç Andronikos'la
arasındaki saltanat mücadelesinde bunlardan evvelkisi de Orhan Gazi'den yardım istemiş ve Orhan'ın 1327'de göndermiş olduğu
kuvvet Çorlu ve Silivri’de mağlup olarak
İstanbul'a kaçmışlar ve imparator bunları Anadolu'ya, naklettirmişti.
Vesayet dolayısıyla Kantakuzen imparatorluk tacı giymiş ve işe başlamıştı;
fakat az sonra saray entrikaları neticesinde aleyhine tertip edilen
hareketlerden müteessir olan Kantakuzen Dimetofca'ya gidip orada imparatorluğunu
ilan ederek Aydınoğlu Umur Bey'in yardımıyla üç seneden ziyade rakipleriyle
mücadele edebilmişti; fakat 1344'de Umur Bey'in son yardımından sonra Aydınoğlu’nun
tavsiyesiyle Kantakuzen Osmanoğlu Orhan Bey'e başvurmuştu. Halbuki Orhan
Gazi'ye, Kantan'den evvel ve onun aleyhine olarak asıl imparator Yuannis'in
validesi Anna da müracaat etmişti; fakat Orhan Bey Kantakuzen tarafını tutmayı
tercih ederek 1345'de ona altı bin kişi ile yardım etmiş ve bu sayede
Kantakuzen Edirne ile Karadeniz sahillerini kendisine bağlayabilmişti; bundan
başka Orhan, Kantakuzen'in kızı Teodora
ile evlenmiş ve 1349'da kayınpederine yirmi bin kişilik bir yardımcı kuvvet
daha göndermek suretiyle Selânikli almak isteyen Sırp kralının buradaki faaliyetine
son vererek Selanik’i kurtarmıştı.
V. Yuannis ‘e gasıp imparator arasındaki mücadele sürüp gittiğinden
Kantakuzen'e yardımcı olan Osmanlı küvetleri de Rumeli'de faaliyetlerine devam
etmişlerdir.
Kantakuzen asıl imparator ve onun validesi Anna do Savu a ile uğraşırken
bu vaziyetten istifade etmek isteyen Bulgar ve Sırplarla da uğraşmak
tehlikesine mâruz kalmasıyla Orhan Bey'den istediği yardım mukabilinde üs
olarak Osmanlılara Gelibolu yarımadasındaki Çimpe (Tzympe)'yi vermeği vadetti. Filhakika Orhan'ın oğlu Süleyman Paşa kumandasıyla
Rumeli'ye geçirilen yirmi bin kişilik Türk kuvveti sayesinde Kantakuzen
muhasara altında bulunan Edirne ile burada muhasara edilmiş olan oğlu Mateos'u
kurtardı.
Kantakuzen'e bu yardımdan geri dönen Süleyman Paşa, Osmanlılara terk edilmiş olan Çimpe veya Çimpi
kalesine bir miktar kuvvet bırakmıştı. Bundan bir müddet sonra da Gelibolu şehir
ve limanı Süleyman Paşa tarafından alınmak suretiyle Rumeli'de yerleşmek için
bir köprü başı elde edilmişti, işgal edilen yerlerin halkına dokunulmayarak iyi
muamele edildi; bununla beraber Anadolu tarafından buralara göçmen naklolundu;
bu yerleşme daha sonraki senelerde Bizans'ın deniz cihetinden mümkün mertebe Avrupa
ile muvasalasını kesmeğe ve Rumeli'yi istilâya doğru atılmış ilk adımdı. Süleyman Paşa Gelibolu'da kendisine bir
saray yaptırarak burasını karargâh ittihaz etmişti. Süleyman Paşa ile beraber
Trakya istilâsına çalışan kumandanlar arasında Lala Şahin Paşa ile Karesi beyliğinden
Osmanlı hizmetine geçmiş olan Hacı îlbeyi, Evrenuz, Gazi Fazıl ve Yakup Ece
gibi beyler de vardı.
Osmanlı Türklerinin Gelibolu'da yerleşmeleri Avrupa'nın dikkatini çektiyse
de Balkan devletlerinin birbirleriyle uğraşmaları Türkleri o cihetten tehlikeli
duruma sokacak mahiyette olmadığından süratle ilerleyip Balkan yarımadasına yayılmak
tasavvuru esas program icabı idi. Bunun için Sırp, Bulgar ve Macarların ve Bizans'la Venediklilerin
müttefikan müdahale etmeleri ihtimali göz önüne alınarak derhal yerleşme siyasetinin
tatbikine başlandı. Bunun neticesinde Süleyman Paşa kuvvetleri Bolayır, Tekirdağ'ına
kadar olan Marmara sahillerini istilâ ettiler; buraları Türkleştirmek için Anadolu'daki Osmanlı arazisinden
(Yani Karesi taraflarından) bir kısım Yörükleri nakledip yerleştirdiler ve buna mukabil elde edilen yerlerin askerî sınıftan olan Rumların isyan çıkarmaları ihtimaline binaen Anadolu’ya Karesi, i Balıkesir ve havalisine geçirdiler.
Yorumlar